Çay ve Simit Hesabına Göre Zamlar

Merakla beklenilen asgari ücret, memur ve emekli maaşı zam oranları sırayla açıklandı. Asgari ücret zam oranı yüzde 54,66; memur ve emekli maaşlarına gelen zam oranı ise yüzde 25 olarak belirlendi.
Öncelikle asgari ücrete gelen zam, bu ücret ile çalışanlara kısmen de olsa moral oldu diyebiliriz. Ancak ülkenin yüzleşmek zorunda kaldığı ağır ekonomik koşullar göz önünde bulundurulduğunda zam oranları tekrar gözden geçirilmek durumunda kalabilir. Memur ve emekli zam oranları da beklentilerin altında kaldı. TÜİK, yılık enflasyon oranını yüzde 64 olarak açıkladı. Bu ise zam oranlarının enflasyonun oldukça altında kaldığını gösteriyor. Tıpkı asgari ücret gibi memur ve emekli maaşları da söz konusu ekonomik düzende eriyecek gibi görülüyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı iktidara getiren “çay simit hesabını” günümüze uyarladığımızda kayda değer bir değişimin olmadığını görüyoruz. Hatırlanacağı üzere o dönem 2 bin TL asgari ücret ile beş kişilik bir aile günde sadece bir çay ve bir simit ile üç öğün beslendiğinde bin 100 TL aylık harcaması oluşuyordu. Bu ise asgari ücretin yüzde 55’i demektir. Yani en yetersiz şekilde beslenen bir aile geçine bilmek için maaşının yüzde 55’ini sadece çay ve simide ayırmalıydı.
Günümüzde bir simit 5 TL bir bardak çayın 4 TL (fiyatlar İstanbul’a göre baz alınmıştır) olduğu hesaba katılırsa; asgari ücretle geçinen 5 kişilik bir aile, bir çay ve bir simit ile üç öğün beslendiğinde 4 bin 50 TL aylık harcaması oluşuyor. Bu ise asgari ücretin yüzde 48’i demektir. Bu hesaba göre son 20 yılda alım gücünde önemli oranda bir farklılık olmadığını gösteriyor. Bu üzücü manzara emekli ve memur için de değişmiyor. Maaşın geriye kalanını ise zamanında yine Erdoğan’ın da belirttiği gibi “Evin kirasını, elektriğini, suyunu kim ödeyecek, çocukların okul masrafını kim karşılayacak. Soruyorum sizlere?”