Yılmaz, Sayıştay’ın İl Özel İdaresi Raporlarını Gündeme Getirdi

Yılmaz açıklamasında; “Sizlerle genelde aksayan Sayıştay Denetimleri ve yayınlanmayan denetim raporları, bu durumun İl Özel İdaremize yansımaları hakkındaki görüşlerimizi paylaşmak isterim. T.C. Sayıştay Başkanlığı diyor ki; “Bağımsızlık, Sayıştay’ın bir yüksek denetim ve yargı kurumu olarak varlığının ve tarafsız hizmetler sunabilmesinin ön koşuludur. Denetimlerin önyargıdan uzak ve tarafsız bir biçimde yürütülmesi ve mesleki etik kurallarına uyulması kurumsal güvenilirliğin vazgeçilmez bir unsurudur.

Bu nedenle Sayıştay Kanunu bu temel değeri 3’üncü maddesi ile güvence altına almıştır. Kurum yönetiminde hesap verebilirlik, saydamlık, etkinlik, katılımcılık, eşitlik, adil olmak, tutarlılık, hukukun üstünlüğü, bilimsellik gibi iyi yönetişim ilkelerini gözetmek ve uygulamak temel prensiplerimizdendir. Bu ilkeler ışığında, Parlamento ve kamuoyu ile diğer iç ve dış paydaşların beklenti ve ihtiyaçlarına duyarlı olunması, daha iyi bir kamu yönetimini hedefleyen ortak bir anlayış içinde çözümler üretilmesi son derece önemlidir.”
Türkiye genelinde 51 İl Özel İdaresini 2016 yılına kadar düzenli denetleyen Sayıştay, Sitesinde yayınlanan raporların durumu ve İl Özel İdaremizin 2019 ve 2021 olmayan denetim raporlarının bizim için önemi nedir? Muhalefet olarak her zaman söylediğimiz gibi halkın bize verdiği denetim ve bilgilendirme görevimizi yaparken yararlandığımız önemli belgelerdir Sayıştay Raporları.
Diğer araştırma yollarımız ise 5302 sayılı yasanın bize verdiği, Denetim komisyonuna üye vermek, ayrıca mecliste verdiğimiz daha doğrusu veremediğimiz yani sizin tarafınızdan red edilen yazılı ve
sözlü önergelerimizdir. Sayıştay’ın 2018 ve 2020 yılları denetim raporları, 2019 ve 2021 denetimleri olmadığı için bir anlam ifade etmemektedir. Yasaya aykırılıklar, usulsüzlükler yani tespitler bir yıl sonra takip edilememiştir. Bunların en önemlileri 5302 sayılı Kanunun 6. Maddesine aykırı olarak Merkezi idare yatırımları için kullanılmak üzere gönderilen emanet paraların, Özel idarenin kendi işlerinde kullanılmasıdır.
Bu rakam 2018’de 54.220.910TL olarak tespit edilmiş. Ancak 2019 yılı Sayıştay Raporu yayınlanamadığı için bu yasaya aykırılığın takibi yapılamamıştır. Yine kurumun batış hikayesinde de konu ettiğimiz, diğer yıllarda da olduğu gibi,  2020 Sayıştay Denetiminde tespit edilen, Kamu İhale Kanununda belirtilen   mal ve hizmet ile yapım işleri alımlarında, doğrudan temin ve pazarlık usulü ile ancak ayrılan ödeneğin %10’unun aşılamayacağı hükmüne rağmen, çok büyük oranda ihlal ortadadır.
İdarenin 2020 yılında bunun için ayırdığı ödenek tutarı 169.374.310,47 TL’dir. Yapılan harcamaların  toplamı ise 52.443.911,89 TL. Yani en fazla olması gerekenin yaklaşık 3 katı doğrudan temin gerçekleştirilmiştir.
Bir diğer tespitte, Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Paylarının Tahsis Amacı Dışında Kullanılmasıdır. Belediyelere ödenen Emlak Vergisinden kesilen %10luk bu pay İl Özel İdaremizin “Kültür Payı Özel Hesabın” da, 5.247.318,42TL olarak belirlenmiş olduğu, ancak idarece bu tutarın 4.956.535,67 TL’sinin tahsis amacı dışında kendi işlerinde kullandığı ortaya konmuştur. Ancak Sayıştay, 2021 Giresun İl Özel İdare Denetim Raporu hala oluşturulmadığı için bu ihlalde hala sonuçlanmamış ya da takibi yapılamamıştır. Yani daha pek çok usulsüzlük, yasaya aykırılık, mütakip yılların denetimleri tamamlanmadığı için, bu Sayıştay Denetimleri bizim için bir anlam ifade etmemektedir.