Fındık toplama işçilerinin denetimsizliği!..

Giresun’da fındık toplama işçilerinin yevmiyelerinin ne olması gerektiği valilikçe belirleniyor…
Giresun Valiliğince bu yıl (2025) belirlenen fiyat:
– Yemek işverene ait olursa günlük 867, yemek işçilere ait olması durumunda 1.000 lira…
– Çuvalcılar (taşıma işinde çalışanlar); yemek işverene aitse 1.100, yemek işçiye ait olursa 1.200 lira..

*
Belirlenen fiyatlar asgari rakamlar…
Gerçek fiyatı ise işçi baronları (işçi dayıbaşıları) belirliyor!..

*
İşçi baronlarının (dayıbaşı denilen organizatörlerin) belirlediği fiyat (geçmiş yıllarda)
– İşçi yevmiyesi Valiliğin belirlediği fiyatın en az iki misli üzerinde…
– İlaveten dayıbaşılarına çift yevmiye…
– Çuval taşıyıcılara çift yevmiye..
– İşçilerin bahçeye gidiş-geliş yol parası üreticilere ait!..
– İl dışından (özellikle Adıyaman) gelenler; Adıyaman-Giresun yol parası ve kalacak (yatacak) yer..

*
Belirlenen patoz fiyatı saatlik 4.750 TL.
– Patoz fiyatının yerli (Giresunlu) patozcularla istişare neticesinde belirlendiği,
– Belirlenen fiyatın azami fiyat olup, bunun üzerinde fiyat alınamayacağı,
– Ama bu fiyatın altında fiyatın (çekilecek fındığın azlığı ve çokluğuna, yol mesafesine uzunluğu ve kısalığına göre) oluşabileceği ifade ediliyor!..

*
Fındık toplama işinde mağdur olan genelde işçiler değil üreticiler…
– İşçilerin ve patozcuların mağduriyetinin düşünüldüğü yerde üreticilerin mağduriyetini kimler düşünecek?..
– Üreticiler genelde işçi dayıbaşılarının (istedikleri fiyatı aldıkları halde) fındık toplamaya gelecekleri gün taahhütlerinde durmadıklarından muzdarip ve şikâyetçiler…
– İşçilerin ve patozcuların mağduriyetini düşünen idareciler, üreticilerin mağduriyetini acaba hiç düşünmezler mi?

*
Fahiş fiyat uygulayan, buna rağmen verdikleri sözde durmayan işçi baronlarına denetim yok mu?..
– Taahhütleri yerine getirmeyerek üreticilerin mağduriyetine sebep olan iççi baronlarından hesap sorulması gerekmez mi?.. Bunun hesabını kimler soracak?..
– Üreticilerin mağduriyeti ne olacak?..
– Mağdur olan üreticiler haklarını kimlerden ve nasıl alacaklar?..
– Mülki amirlerin aldıkları kararları denetim sorumlulukları yok mudur?..
– Alınan kararların denetimi ve yaptırımı olmayacak olursa, alınan kararların ne ehemmiyeti olabilir ki?..
– Müeyyidenin olmadığı yerde disiplinin olması mümkün olabilir mi?..

*
Market-sebze pazarında fahiş fiyat uygulayan baronlara denetim var da fındık işçisi pazarında fahiş fiyat uygulayan işçi baronlarına (işçi dayıbaşı, organizatörlerine) fahiş işçi yevmiye uygulaması ve verilen taahhütlerin denetimi neden yok?…
*
Çözüm olarak:
Mesela, üreticilerin şikâyetleri üzerine taahhütlerini yerine getirmedikleri (üreticileri aldattıkları) delilleriyle ispat edilecek olsa;
– Aldatan işçi baronlarından hem tazminat talebi hem de (il dışından gelenler için) il dışına çıkarma kararı gibi bir yaptırım olamaz mı?..
– Böyle bir yaptırım, art niyetli işçileri disipline etmiş olmaz mı?..

*
Mağduriyetin kısmen önlenmesine katkı sağlayacak bir tedbir de (özellikle il dışından gelenlerle) dayıbaşılarla yazılı mukavele yapılmasıdır..

*
“Sözün revaç bulduğu, buna karşılık işin hiç olmadığı bir devreye yetişirsen, şerli insanlar arasında kaldığını ve şerli bir zamanda yaşadığını bilesin.” (Ebu Hazım)